ਮੇਲੇ ਅਤੇ ਤਿਉਹਾਰ

ਬਟਾਲਾ ਵਿਖੇ ਬਾਬਾ ਜੀ ਦਾ ਵਿਆਹ

ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦਾ ਵਿਆਹ ਬਟਾਲੇ ਵਿਚ ਬੀਬੀ ਸੁਲੱਖਣੀ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਕ ਵੱਡੀ ਸਲਾਨਾ ਮੇਲਾ ਵਿਆਹ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ | ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਡੇਰਾ ਸਾਹਿਬ ਅਤੇ ਕੰਧ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਥਾਂਵਾਂ ‘ਤੇ ਬਣਾਇਆ ਜਿੱਥੇ ਵਿਆਹ ਦੀ ਰਸਮ ਪੂਰੇ ਰਾਜ ਤੋਂ ਸਾਰੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਤ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ |

ਪੰਡੋਰੀ ਮਹਿੰਦਨ ਵਿਖੇ ਵਿਸਾਖੀ

ਪੰਡੋਰੀ ਮਹੰਤਾਨ ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ 8 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪੂਰਬ ਵੱਲ ਸਥਿਤ ਹੈ | ਇਹ ਮਹੰਤ ਦੀ ਇਕ ਪੁਰਾਣੀ ਡੇਰਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਗੁਰੂ (ਪ੍ਰਮੇਸ਼ਵਰ) ਤੋਂ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਲਈ ਆਪਣੇ ਚੇਲਾ (ਚੇਲਾ) ਪਾਸ ਕੀਤਾ ਹੈ | ਹਿੰਦੂ ਸੰਤ ਬੇਯਾਰੀ ਭਗਵਾਨ ਜੀ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਮਹਾਰਾਣੀ ਜਹਾਂਗੀਰ (1605-1627) ਦੇ ਸ਼ਾਸਨਕਾਲ ਵਿੱਚ ਮੱਠ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ |

ਰਾਜ ਦੇ ਕਈ ਸਥਾਨਾਂ ‘ਤੇ ਪੰਜਾਬ ਆਪਣੀ ਵਿਸਾਖੀ ਮੇਲਾ ਵਿਸਾਖੀ ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ | ਪੰਡੋਰੀ ਮਾਹਾੰਤਨ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਜਗ੍ਹਾ ਹੈ ਪੰਡਰੀ ਮਹੰਤਾਨ ਵਿਖੇ ਵਿਸਾਖੀ ਮੇਲੇ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਜਾਣਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ | ਕੁਝ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮੇਲਾ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਉਦੋਂ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਬਾਬਾ ਨਰੈਣਜੀ ਆਪਣੇ ਗੁਰੂ ਬਾਬਾ ਭਗਵਾਨ ਜੀ ਦੀ ਲਗਪਗ ਚਾਰ ਸਦੀਆਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਫ਼ਲ ਹੋ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਹਰ ਸਾਲ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ | ਇਹ ਮੇਲਾ 13 ਤੋਂ 15 ਅਪ੍ਰੈਲ ਤੱਕ ਤਿੰਨ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਵਸਾਖ ਤੱਕ ਤਿੰਨ ਦਿਨ ਤੱਕ ਚਲਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ |

ਬਾਬੇਹਾਲੀ ਦੀ ਛੀਝਝ (ਕੁਸ਼ਤੀ) ਮੇਲੇ

ਬਾਬਰਹਾਲੀ ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ ਸ਼ਹਿਰ ਤੋਂ 4 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਸਥਿਤ ਹੈ | ਅਗਸਤ ਦੇ ਆਖਰੀ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਹਰ ਸਾਲ ਇੱਥੇ ਛਿੰਝ ਮੇਲਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ | ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਦੇ ਪਹਿਲਵਾਨਾਂ ਨੇ ਇਸ ਮੇਲੇ ਵਿਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ | ਸਾਰੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨੇ ਇੱਥੇ ਸਾਂਭ ਸੰਭਾਲ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਆਯੋਜਤ ਕੀਤੇ ਹਨ |

ਕਲਾਨੌਰ

ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ ਜ਼ਿਲੇ ਦਾ ਇਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸ਼ਹਿਰ ਕਲਾਨੌਰ 25 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ ਦੇ ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਸਥਿਤ ਹੈ | ਅਕਬਰ ਮਹਾਨ, ਮਸ਼ਹੂਰ ਮੁਗ਼ਲ ਸਮਰਾਟ ਨੂੰ 14 ਫਰਵਰੀ 1556 ਈ | ਨੂੰ ਕਲਾਨੌਰ ਤੋਂ 2 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪੂਰਬ ਵੱਲ ਇੱਕ ਉਚਾਈ ਵਾਲੇ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਤੇ ਤਾਜਪੋਸ਼ੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ | ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ ਦਿਨ ਮਹਾਂਕਲੇਸ਼ਵਰ ਮੰਦਿਰ ਵਿਚ ਹਰ ਸਾਲ ਵੱਡੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਮੇਲਾ ਲਗਵਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਇਥੇ ਇਕੱਠੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ |